۱۳۹۱ خرداد ۱۶, سه‌شنبه

شاید خاطره ی آن آهو (با خاطره ی شهرزاد بهشتی - میرمیران)


 
پوستی که بر روی من کشیده اند
از
یک آهوست
که در حال چرا یوزپلنگی عاشق
او را عاشقانه دریده
و هر روز دوباره به آن مکان می آید
تا شاید خاطره ی آن آهو
از آن مکان
به یادش بیاید
و شب ها برای ماه تعریف کند.
پوست من همان چراگاه است
معبر شبانی تو.

"شهرزاد بهشتی"



باور کردن اش سخت است؛ خیلی سخت!
آخرین باری که با "شهرزاد جون" صحبت کردم، بابک پیشم بود. "شهرزاد جون" مثل همیشه نگران تنهایی من بود و من این بار با خوشحالی به او می گفتم که در اوج خوشبختی ام و او هم وقتی خنده های مرا شنید چه خوشحال شد. اگرچه امروز نه او هست و نه بابک! اما خوشحالم که او همیشه فکر می کرد که من مانند همان روزها خوشحالم و شاداب و دیگر هیچ وقت دردها و اشک های مرا ندید و نشنید.
سال ها پیش بود که در شرکت نقش جهان- پارس کار می کردم. آن زمان تازه از دانشکده فارغ التحصیل شده بودم و شروع کار حرفه ای در یکی از بزرگ ترین شرکت های معماری ایران برایم افتخاری بود وصف نشدنی. دیری نگذشت که تصمیم گرفتم برای ادامه ی تحصیل به فرانسه بروم و تصمیمم را با مهندس میرمیران، مدیرعامل مان در میان گذاشتم. مهندس میرمیران با خوشحالی از تصمیمم استقبال کرد و از من قول گرفت که وقتی از پاریس برگشتم دوباره در نقش جهان- پارس مشغول کار شوم. و همسرش را به من معرفی کرد که سال ها در پاریس زندگی کرده بود و می توانست راهنمایی ام کند.
قبل از این که با خانم میرمیران آشنا شوم، مهندس میرمیران یک روز صدایم کرد تا به اتاقش بروم. گفت که از آقای پاشایی شنیده است که من به ادبیات علاقه مندم و تعریف کرد که همسرش شاعر است و تصمیم گرفته که کتاب شعری چاپ کند و از من خواست تا اشعار همسرش را بخوانم و بازنویسی و تنظیم کنم و بر روند انتشارش نظارت داشته باشم. در ضمن این فرصتی خواهد بود تا با شهرزاد آشنا شوم و در مورد زندگی درپاریس با او صحبت کنم. پیشنهاد خوبی به نظر می آمد. اگرچه هیچ تصوری از خانم مدیرعامل نداشتم، اما آشنایی با خانمی که سال ها در پاریس زندگی کرده بود برایم بسیار هیجان انگیز بود.
دست نوشته های خانم میرمیران را آوردم و گذاشتم روی میز کارم و شروع کردم به خواندن اشعار. شعرهای اول را فقط از روی انجام وظیفه می خواندم. خواندن دست خطش هم برایم زیاد راحت نبود. اما خب من کارمند نقش جهان- پارس بودم و خواندن شعرهای همسر مدیرعامل، آن روزها یکی از کارهای اصلی من در شرکت بود.
کمی که جلوتر رفتم با فضای شعرها بیش تر مانوس شدم. دیگر سراینده ی این اشعار همسر مدیرعامل نبود؛ شهرزاد بهشتی زنی بود با اندیشه هایی متفاوت با آدم هایی که تا به آن روز دیده بودم؛ زنی که هرچه بیش تر شعرهایش را می خواندم، بیش تر از قبل مشتاق می شدم تا با او آشنا شوم.
یکی از همین روزها بود که تلفن آتلیه زنگ زد و خانم صدری، منشی شرکت، گفت که خانم میرمیران می خواهد با من صحبت کند و از همان روز تا نزدیک یک سال بعد که در نقش جهان- پارس کار می کردم، هر روز دست کم یک ربع تا نیم ساعت با خانم میرمیران صحبت می کردم و او شعرهایش را برایم می خواند و از تجربه های زندگی اش در پاریس برایم می گفت و چه لذت بخش بود گفت و گو با زنی با چنین تجربه ها و اندیشه های متفاوت با همه ی کسانی که تا آن روز می شناختم.
کم کم شهرزاد بهشتی تبدیل شد به یکی از نزدیک ترین دوستانم. پدر و مادرم هم دیگر او را خوب می شناختند و خیلی وقت ها که تلفن می کرد و من خانه نبودم ساعت ها با آن ها صحبت می کرد. آن قدر به او نزدیک شده بودم که مشکلات احساسیم را هم برایش می گفتم و او چه بردبارانه داستان های عاشقانه ام را گوش می داد و چه مهربانانه راهنمایی ام می کرد. اگرچه تا آن زمان ندیده بودم اش، اما با مهربانی هایش همیشه کنارم بود و هم او هم همسرش مهندس میرمیران همواره برایم پشتوانه ای محکم بودند.
وقتی که به پاریس می آمدم شماره تلفن برادرش را که ساکن پاریس بود به من داد و گفت اگرچه من کنار تو در فرانسه نیستم اما شهریار هیچ کم تر از من نیست و به راستی اگرسال های اولی که در فرانسه بودم، محبت های آقای بهشتی که همچون یک پدر کنارم بود را نداشتم، شاید خیلی پیش از این ها زیر فشار مشکلات و همه ی تنهایی ها به تهران برمی گشتم.
در اولین سفرم به ایران، به اصفهان رفتم تا شهرزاد جون را برای اولین بار ببینم و او همانی بود که همیشه تصورش را می کردم؛ ظاهرش هم، چون مهربانی هایش همچون برادرش بود.
چند سال بعد مهندس میرمیران که سال ها از بیماری سرطان رنج می برد فوت کرد و هنوز صدای بغض آلود و گریه های پشت تلفن شهرزاد جون را از یاد نبرده ام، وقتی که برای ابراز همدردی و تسلیت با او تماس گرفته بودم. و هیچ فکر نمی کردم که یک روز به همین زودی صدای بغض آلود برادرش، آقای بهشتی، خبر مرگ شهرزاد را به من بدهد.
آن زمان که مهندس میرمیران فوت کرده بود، بهار بود و چندین روز هوا بارانی بود. شهرزاد جون در حالی که بی وقفه اشک می ریخت می گفت حتا آسمان هم برای این مرد بزرگ می گرید! امروز که شهرزاد بهشتی دیگر پیش ما نیست، هوای تهران آفتابی ست، اما ابرهای پاریس می بارند؛ چرا که شهرزاد عاشق پاریس بود و همیشه آرزو داشت تا حالش به تر شود و یک بار دیگر در خیابان های پاریس پرسه بزند.

روحش شاد.


۲ نظر:

  1. دکتر فرزاد تسلیمی۲۱ خرداد ۱۳۹۱ ساعت ۷:۲۱

    شهرزاد بزرگ بود .آنقدر که روحش بر کالبدش سنگینی میکرد.وقتی میرمیران بزرگ رفت او هم نشست و دیگر بر نخواست تا رفت...

    پاسخحذف
  2. آبي که از چشمه چشمم مي تراود شيرين است
    از عسل روياي تو مي گذرد
    آغشته به موم پيوند است
    در کندوی تنهاييم
    (شهرزاد بهشتي)

    هجوم خاطره،
    امروز غروب خورشيد طور غريبي بزرگ و قرمز و زيبا بود. ياد آخرين شعر تازه شهرزاد افتادم که اوائل فروردين امسال تلفني برايم خواند. در آن خورشيد را مثل يک مدال به گردنش آويخته بود. سال ها بود به اين کار خوشايند عادت کرده بودم. هر بار مدت ها تلفني صحبت مي کرديم و من به اشعار تازه با صداي خوش تئاتري اش گوش مي کردم. اوائل هر بار پس از اتمام شعر مي گفت : روت کم شد؟!
    اين گونه گريز مي زديم به سال هاي بسيار دور. سال 1968 در پاريس در يک پانسيون شبانه روزي دخترانه، روزي رئيس پانسيون از من خواست با دو دختر تازه وارد از ايران، تقريبا هم سن خودم آشنا شوم شايد کمکي لازم داشته باشند. آن دو شهررزاد بهشتي و غزاله عليزاده بودند. با هم از ايران آمده بودند و تقريبا اولين خواسته شان رفتن به سوربن و ديدن حال و هواي آن روزهاي آنجا بود. شهرزاد شاخ شمشاد بسيار قد بلند و باريک بود با چشماني درشت و گيرا، پر از تحرک و نشاط. غزاله با صورت زيبا و چشماني به درشتي و جذابيت چشم غزال. هر دو دختران مدرن و انتلکتوئل و فهميده آن زمان.
    شهرزاد هميشه مي گفت شماها همگي انسان هاي تکامل نيافته کوتوله هستيد. تنها من انسان تکامل يافته لوکوربوزيه هستم، و مي خنديديم. يک سال بعد من کارم در آن جا تمام شد و به ايران برگشتم. سالها از شهرزاد خبر نداشتم. در مطبوعات خبر بيماري و خودکشي غزاله را خواندم و غصه خوردم. وقتي براي خودم هم پيش آمد، شهرزاد مرا پيدا کرد و زنگ زد. اصرار کرد که همديگر را ببينيم. هنوز در تهران بود و هنوز سرودن را شروع نکرده بود. من بعد از نزديک 30 سال همان شهرزاد شاخ شمشاد را با موهاي تابدار فراوان پيدا کردم. فقط احساس کردم کمي کم تحرک تر شده که به حساب گذر ساليان گذاشتم. صحبت هاي تلفني شروع شد و تا بعد از عيد امسال اين ارتباط بي وقفه ادامه داشت.
    از خانه زيبايي که به کمک شاگردان مهندس ميرميران در اصفهان ساخت گفت. از نقل مکان به آنجا. از حياط و باغچه آن خانه و از سهم پرندگان از ميوه درختانش. از آرايش مهندسي آنجا و هميشه با اين ترجيع بند که : بيا ديگه، همه ميان تو چرا نمي آي؟
    وقتي شروع به سرودن کرد، اولين بار که خبرش را داد شايد بيشتر از ده قطعه کتاب اول را برايم خواند و هر بار با اين جمله تمام کرد: روت کم شد؟ و با هم خنديديم.
    از زمستان گذشته به علت اتفاقات پشت سر هم براي من و حتما بدتر شدن حال شهرزاد در روند تلفن ها وقفه افتاد. مثل اينکه در يک قرار ناگفته و نانوشته ما خيال نداشتيم از دردهايمان با هم بگوييم. روزهاي اول عيد امسال تلفن کرد، کمي عصبي. ظاهرا از ديد و بازديدهاي بي مورد عيد کمي خسته و پرخاشگر. گفت و گفت تا کمي سبک شد. وقتي من هم گفتم که به تخت وصل شده ام دوباره راجع به موضوعات مالوف گفتيم و باز کمي خنديديم و يک شعر تازه برايم خواند. چند روز بعد زنگ زدم. صدایش ضعیف شده بود و فکر می کرد سرما خوردگی آخر زمستان هنوز خوب نشده و تبدیل به ذات الریه شده است.زیاد حرف نزدیم. چند روز بعد که زنگ زدم صدا خیلی ضعیف تر شده بود. می گفت: خودشه فرشته خودشه. دو هفته بعد رنگ زدم، باز ضعیف تر. گفتم تو زیا حرف نزن. فقط می خواستم بگم دوستت دارم، بهتر که شدی باز حرف می زنیم.
    اتفاق بعدی برای من افتاد و یک ماهی نتوانستم خبر از کسی بگیرم. بعد شروع به تلفن کردن به شهرزاد کردم. پشت سر هم........ و هیچ خبری نبود. فهمیدم خودشه!. افسوس می خورم چرا آن کیف را همان طور که می گفت روزی پر از آرتیشو و آووکادو نکردم و به اصفهان و آن خانه عزیزش که آدرسش را نمی دانم نرفتم تا او را بعد از این همه سال دوباره ببینم. چرا فکر کردم برای این کار تا ابدیت وقت هست؟.
    ای کاش باز در این فضا کسی بیاید و از ماه های قبل از رفتن شهرزاد بگوید.
    فرشته، دوست خانه دار شهرزاد
    که این روزها بد جوری رویش کم شده

    پاسخحذف